Nota's Arabisch
Hugo Coolens
November 27, 2005
Het Arabisch heeft een speciale klasse van woorden die men aanduidt met de
term ''collectieven''. Deze woorden duiden een categorie of soort aan,
geen individu. Men zou kunnen spreken van een verzamelnaam of
soortnaam, maar het begrip collectief is ruimer in het Arabisch.
Voorbeelden:
- baTT (eend als soort)
- beeD (eieren)
- burt'aan (sinaasappels)
- tiin (vijgen)
Uit het collectief kan men het woord voor één individu maken door het
vrouwelijk te maken d.w.z. door
de uitgang -é
of -a toe te voegen aan het woord (zie ook sectie 2 voor
meer info over deze uitgangen). Het meervoud
vormt men door de uitgang -aat toe te voegen.
Voorbeelden:
- baTT (eend(en) als soort)
- baTTa (een (vrouwelijke) eend als individu)
- baTTaat (meerdere eenden als individuen)
- baTTateen (twee eenden)
- burt'aan (sinaasappels (coll.))
- burt'aané (een sinaasappel)
- burt'aanaat (sinaasappels (mv.))
2 Over de geslachten
Woorden hebben meestal het grammaticaal vrouwelijk genus wanneer ze op é of a
eindigen. Of het é dan wel a is, hangt bijna volledig af van de
medeklinker die het einde van het woord onmiddellijk voorafgaat. Als het
een keelmedeklinker is (x, ġ, q, h, H, ', ʿ) of een
emfatische
medeklinker (T, D, S, Z) dan is de uitgang a. Na de r is het meestal a
maar
occasioneel ook wel eens é. Na al de andere medeklinkers is het é.
Voorbeelden:
- Tawlé [tafel]
- marra [keer]
- SafHa [pagina]
Er zijn natuurlijk ook woorden die op é of a eindigen en toch mannelijk
zijn: b.v. huwé [hij] en anderzijds ook woorden die niet op é of
a
eindigen en toch duidelijk vrouwelijk zijn: b.v. 'imm [moeder]. De regel
hier is dat het natuurlijk genus boven het grammaticaal genus
gaat.
Een paar speciale gevallen:
- De namen van landen zijn normaal vrouwelijk
- Het woord ''balad'' in de betekenis van land is zelf mannelijk
- Het woord ''balad'' in de betekenis van dorp of stad is vrouwelijk
- De namen van de Arabische letters zijn vrouwelijk
- Alle lichaamsdelen die als paar voorkomen zijn vrouwelijk (b.v.:
'iid [hand])
- Het woord ''buuza'' [ijscrème] eindigt niet op é omdat de z
in het woord afkomstig is van een emfatische z uit het fuSHaa
- Het woord ''šooraba'' [soep] eindigt niet op é ...
- Het woord ''šwayy'' [een beetje] is vrouwelijk
- Woorden zoals maʿna [betekenis], fuSHa, 'unsa ... zijn mannelijk, ze eindigen niet op taa' marbuuTa, je zou ze ook
kunnen transcriberen als maʿnaa, fuSHaa, 'unsaa, hoewel de eind-a wel degelijk kort wordt uitgesproken
- Het woord ''Tariiq'' [weg] is meestal vrouwelijk
- Het woord ''daar'' [huis] is vrouwelijk
- Het woord ''zalamé'' [kerel, gast] is mannelijk
- Het woord ''marHaba'' is geen vrouwelijk woord, het komt van de accusatiefvorm ''marHaban'', niettegenstaande het voorgaande is in het dialekt wel de vorm ''marHabteen'' ontstaan wat
eigenlijk strikt genomen foutievelijk een vrouwelijke vorm suggereert ...
Nota's Arabisch
This document was generated using the
LaTeX2HTML translator Version 99.2beta8 (1.42)
Copyright © 1993, 1994, 1995, 1996,
Nikos Drakos,
Computer Based Learning Unit, University of Leeds.
Copyright © 1997, 1998, 1999,
Ross Moore,
Mathematics Department, Macquarie University, Sydney.
The command line arguments were:
latex2html -split 0 -show_section_numbers gramlets.tex
Hugo Coolens
2006-1-2